"Δύσκολη Υιοθεσία", Απόηχος Εκδήλωσης (Γιαννιτσά)

Σ’ ένα κλίμα συνεργασίας και συγχρονισμού παρουσιάστηκε το Σάββατο 26 Μαΐου, στα Γιαννιτσά, η ποιητική συλλογή της Κάκιας Παυλίδου «Δύσκολη Υιοθεσία» με τη συνδιοργάνωση του Συλλόγου Φίλων Βιβλίου Ν. Πέλλας, της Β’ ΕΛΜΕ Πέλλας, της Παιδαγωγικής Εταιρείας Ν. Πέλλας και της ΔΗΚΕΠΑΠ.

Κάθε βιβλίο είναι κι ένα παιδί που γεννιέται. Όμως, στη συγγραφική δημιουργία, ειδικά στην Ποίηση που εμπεριέχει αυτοβιογραφικά στοιχεία, κάθε νέο βιβλίο αγαπιέται περισσότερο από κάθε προηγούμενο, όπως ο Ενεστώτας της Ζωής. Η «Δύσκολη Υιοθεσία» προδιαθέτει για το περιεχόμενό της. Οι αναφορές των ποιημάτων εστιάζουν στην Δύσκολη Υιοθεσία των δύσβατων τοπίων εαυτού. Εκείνων των στοιχείων που θέλουμε να κρύψουμε, να μην μαρτυρήσουμε ποτέ, εκείνων που ο ψυχολόγος στις συνεδρίες θα επιχειρήσει να μας κάνει να αγαπήσουμε. Μία άλλη εστίαση των κειμένων είναι ο Δύσκολος Έρωτας. Όλοι μας, δασκαλεμένοι από το σπίτι, κατευθυνόμαστε σε μία ερωτική πορεία που προοικονομεί ένα Αίσιο Τέλος και μία όμορφη ενδιάμεση ζωή.  Ο Δύσκολος Έρωτας μοιάζει με τη ροπή ενός εκπαιδευτικού προς το παιδί με το πολύπλοκο παρασκήνιο ζωής, που παρουσιάζει δυσπροσαρμοστικότητα και η αποκλίνουσα συμπεριφορά του ομολογεί μόνο ένα πράγμα: «Χρειάζομαι αγάπη».

Οι άνθρωποι γύρω μας χρειάζονται αγάπη. Και γύρω μας δεν υπάρχουν μόνο θετικά φορτισμένοι άνθρωποι. Υπάρχουν και εκείνοι που έχουν ένα συγκεχυμένο φορτίο και πραγματικά χρειάζονται μία καταλυτική παρουσία για να ενεργοποιήσουν τον Μετασχηματιστή μέσα τους.

Σε μία τελευταία προσέγγιση, η Δύσκολη Υιοθεσία εμπεριέχει την υιοθέτηση μιας ζόρικης στάσης Ζωής, που μας ζητά να μείνουμε πιστοί, αφοσιωμένοι και σταθεροί στα Υψηλά Ιδανικά που υιοθετήσαμε.  Χωρίς νοθείες, χωρίς αποκλίσεις, χωρίς δικαιολογίες, χωρίς ελαφρυντικά.

Αυτή η πρόκληση είναι η Δύσκολη Υιοθεσία ….. και είναι μία Διαδικασία μαγική, γιατί ταυτόχρονα καλλιεργεί εσωτερικά όσους εμπλέκονται.

Η εκδήλωση ξεκίνησε με μία γεύση γραφής μέσα από απαγγελίες της Αμανατιάδου Ιφιγένειας και την προβολή του video με τίτλο «Αλίκη». Οι απαγγελίες συνεχίστηκαν με τη χροιά της φωνής της Αικατερίνης Μαυρογονάτου και της Μαρίας Αγιαννίδου. Έκπληξη της βραδιάς ήταν η παρέμβαση του Γιώργου Σταυράκη, μέλος του Δ.Σ. της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών, που νοερά κάλυψε την απόσταση Αθήνα Γιαννιτσά.

Η Άννα Αδαμοπούλου έντυσε μουσικά την εκδήλωση με μαγευτική ερμηνευτική ευαισθησία, με τραγούδια που μελοποίησε η ίδια πάνω σε στίχους της Κάκιας Παυλίδου.

Για το βιβλίο αρχικά μίλησε η ψυχολόγος Τερψιχόρη Σαββαΐδου που με εργαλείο τα κείμενα του βιβλίου επιχείρησε μία ΨυχοΠροσέγγιση της Κάκιας Παυλίδου.

Στις τοποθετήσεις της ανέφερε τα εξής:
«…Επειδή δεν είμαι ούτε ποιήτρια, ούτε φιλόλογος, ούτε κριτικός για να μιλήσω για το έργο από λογοτεχνική σκοπιά, θα κάνω μια απόπειρα να το προσεγγίσω με την επαγγελματική μου ιδιότητα, είμαι ψυχοθεραπεύτρια…

Ως θεραπεύτρια, λοιπόν, πολύ συχνά έρχομαι σε επαφή με τον ανθρώπινο πόνο, τον ψυχικό πόνο, την απώλεια, το τραύμα και τα δύσκολα συναισθήματα, αυτά τα συναισθήματα που συνηθίζουμε να αποκαλούμε «αρνητικά» και βλέπω ότι οι άνθρωποι έχουν κυρίως δυο τρόπους να τα αντιμετωπίζουν… το φόβο και το θάρρος. Ο φόβος σημαίνει ότι δεν αποδεχόμαστε τα παραπάνω ως κομμάτι δικό μας, τα αποστρεφόμαστε, τα καταχωνιάζουμε σε κάποια γωνιά της ψυχής μας και γαντζωνόμαστε από το κομμάτι μας εκείνο που θεωρούμε δυνατό, «καλό», χρήσιμο, αξιαγάπητο ή λειτουργικό. Το κομμάτι μας εκείνο, δηλαδή, πάνω στο οποίο χτίζουμε την αυτοεικόνα μας ή την εικόνα που θέλουμε να έχουν οι άλλοι για εμάς.

Το θάρρος, από την άλλη, προϋποθέτει την επίγνωση του ευάλωτου, σκοτεινού, «κακού», πληγωμένου και φοβισμένου μας εαυτού και την αποδοχή του. Είναι σαν να πρέπει να υιοθετήσω και να μεγαλώσω ένα παιδί, που ξέρω ότι είναι δύσκολο και μου δημιουργεί προβλήματα… Και τι χρειάζεται αυτό το «δύσκολο» παιδί; Χρειάζεται να το ακούω, χρειάζεται αγάπη, φροντίδα και αποδοχή!

Όταν λέμε θεραπεία αυτό εννοούμε… Την υιοθεσία, την αποδοχή αυτού του πληγωμένου και σκοτεινού μας κομματιού μαζί με την ευθύνη που αυτό συνεπάγεται. Η υιοθεσία αυτή δεν είναι μια εύκολη υπόθεση, μόνο τότε, όμως, έχουμε το όλον, την ολοκληρωμένη εικόνα μας… Άλλωστε τα πάντα γίνονται κατανοητά μέσα από τα δίπολα: άσπρο – μαύρο, σκοτάδι – φως, καλό – κακό….

Η Κάκια σαφέστατα έχει επιλέξει το δεύτερο δρόμο, αυτό του θάρρους. Η ποίηση της είναι βαθιά βιωματική, αυτογνωσιακή και γι’ αυτό άλλωστε λειτουργεί και θεραπευτικά για την ίδια.  Η επίγνωση του πόνου, της απόγνωσης, της αδυναμίας και της ευαλωτότητας είναι αυτά που κάνουν τη δύναμη, τη χαρά, την αισιοδοξία και τη δημιουργικότητα να λάμπουν σαν κοφτερά διαμάντια….»

Στη συνέχεια η δημοσιογράφος ΆνναΜαρία Σαββίδου διασταύρωσε αλήθειες. Η δημοσιογραφική έρευνα που καταπιάνεται με αλληγορίες της Ποίησης απαιτεί προέκταση της δημοσιογραφικής ματιάς, ώστε να δει τα αόρατα, μέσα στην Ψυχή των Ποιημάτων. Ανάμεσα στις τοποθετήσεις της ανέφερε τα εξής:

«…Η Κάκια Παυλίδου δεν μού είναι οικεία ως άνθρωπος. Δεν την γνώριζα δηλαδή ως φίλη κοντινή μου. … Φτάσαμε εδώ σήμερα να μου κάνει την τιμή να μιλήσω για το νέο της βιβλίο. Με δύσκολο τίτλο… αλλά και πάντα επίκαιρο. ΔΥΣΚΟΛΗ ΥΙΟΘΕΣΙΑ. Αναζήτησα να βρω την ετυμολογία της λέξης. Υιοθεσία: υἱόν θέσθαι. Ας μη μείνω στο φεμινιστικό της ιστορίας, ότι αφορά μόνο τους υιούς, εφόσον την εποχή που δόθηκε η ονομασία οι γυναίκες δεν είχαν ούτε δικαίωμα ψήφου!..

Έμεινα λοιπόν στον όρο και θυμήθηκα τα ρεπορτάζ που έκανα πριν χρόνια. Τις υποθέσεις παράνομων υιοθεσιών που βγήκαν στη δημοσιότητα και στην περιοχή μας, φανερώνοντας ένα τραγικό ταξίδι μικρών  ανθρώπων που κάποιος τους έκλεβε, κάποιος τους πουλούσε και κάποιος τους αγόραζε. Και ύστερα έψαξα συνεντεύξεις παιδιών που υιοθετήθηκαν, αλλά θέλησαν να μάθουν την καταγωγή τους, ανθρώπων που θύμωσαν για την εγκατάλειψή τους και θετών γονιών που περιέγραφαν την αγάπη τους για ότι κατάφεραν να σώσουν ένα μικρό παιδί από το ίδρυμα. Πιστέψτε με, σε όλες σχεδόν τις υιοθεσίες υπήρχε πόνος, ξερίζωμα ψυχής, μοναξιά, φόβος για το άγνωστο και αγωνία μήπως το μάθει ή το μάθουν οι άλλοι. Κι όταν το παιδί είναι μεγαλύτερο και καταλαβαίνει; Πώς σβήνεις τις πληγές; Πώς το βοηθάς να χαμογελάσει; 

Ο τίτλος του βιβλίου με κατηύθυνε εδώ. Να ψάξω και να μιλήσω για όλο αυτό το πάρε δώσε ψυχών, συναισθημάτων και αγάπης. Η υιοθεσία ανηλίκων αποτελεί την σχεδόν αποκλειστική μορφή υιοθεσίας, αφού η υιοθεσία ενηλίκων μόνο κατ’ εξαίρεση είναι δυνατή.

Σ’ αυτό το βιβλίο λοιπόν κατ’ εξαίρεση εμείς οι μεγάλοι και ενήλικες υιοθετούμαστε από τη συγγραφέα.

Στα ποιήματα της η Κάκια κρύβει αναζητήσεις και αθέατες γωνιές του εαυτού της ή του εαυτού μας! Περιγράφει τα δύσκολα. Ποιος από μας άλλωστε δεν υιοθέτησε κάτι στη ζωή του; Υιοθετήσαμε συμπεριφορές για να μας χαρακτηρίσουν καθώς πρέπει, υιοθετήσαμε επαγγέλματα που δεν μας άρεζαν γιατί έτσι τα έφερε η ζωή, υιοθετήσαμε ρούχα που ίσως δεν μας ταίριαζαν αλλά έτσι επιτάσσει η μόδα. Υιοθετήσαμε ακόμη και  συναισθήματα για κάποιους που δεν αγαπούμε, αλλά επιβάλλεται να συμβιώσουμε μαζί τους. Άρα υιοθετούμε καθημερινά. ….ΔΥΣΚΟΛΗ ΥΙΟΘΕΣΙΑ. Δύσκολη κι απάνθρωπη, γιατί στο τέλος της ζωής μας ανακαλύπτουμε πόσα δεν κάναμε τελικά. Σε πόσα δε φωνάξαμε, δεν αλλάξαμε τη ρότα των γεγονότων και δεν πήραμε το λόγο να πούμε… όχι δεν υιοθετώ την άποψή σου, έχω τη δική μου!!!!...

…

Η υιοθεσία… η λέξη έχει πολλά συνώνυμα. Αναγνώριση, ανάληψη, αποδοχή, έγκριση, ενστερνισμός, μίμηση, παραδοχή, προσεταιρισμός, προσυπογραφή, συγκατάθεση, σύμπλευση, σύμφωνη γνώμη, συμφωνία, υπερψήφιση….

Σας είπα από την αρχή, υπάρχουν καλοί τρόποι που πρέπει να γνωρίζουμε από παιδιά; Και βέβαια! Και μάλιστα είναι πολύ χρήσιμο, καλό και ευγενικό να τους γνωρίζουμε για να αποκτήσουμε σεβασμό και πειθαρχία, που θα μας βοηθήσει στη ζωή μας! Υιοθετούμε συμπεριφορές για να γίνουμε αποδεκτοί.

Στο ποίημά της το Κόμικ η Κάκια γράφει: «Παρακαλώ να με διαγράψετε από την πλατφόρμα σας, δεν υπάρχω πια σαν γρανάζι, μεταμορφώθηκα σε δημιουργό του εαυτού μου».
Νομίζω πως τα λέει όλα!»

Η εκδήλωση έκλεισε με το κείμενο αυτοκριτικής: «Εμείς, οι καλοί».

Συμφωνία

This surreal dice was made by Zoltan Toth

Βιβλίο "πόνος στην πλάτη", εκδόσεις Άνω Τελεία, 2024

Θα συμφωνήσουμε τον τρόπο
δε γίνεται δίχως κανόνες
η τσόχα απλώθηκε στο πράσινο της γης
και τα ζάρια μοιάζουν πειραγμένα.

Αλλάζουμε υλικό.
Oύτε ξύλο, ούτε πλαστικό.
Tο κόκκαλο του θώρακα θέλω.

Θα συμπυκνώσουμε τις Ενέργειες
και θ' αριθμήσουμε τις πλευρές μας.

Όταν πέφτω με την πλάτη
στα μαχαίρια
θα κερδίζω μία ζαριά ακόμη.
Όταν πέφτεις με το στήθος
στις γροθιές
θα κερδίζεις παράσημο ανδρείας.

Δεν επιτρέπεται με το βάρος σου
να τσακίσεις τ' ανθάκια.
Δεν επιτρέπεται με την αδεξιότητά μου
να τρομάζω τους αγγέλους.

Επιβάλλεται να υψωθούμε
πάνω από τις Προσδοκίες μας
και να πάρουν φόρα οι Δυνάμεις
πριν ρίξουμε το ζάρι του Εαυτού.

Αν φοβηθείς,
η ζαριά σου ακυρώνεται.
Αν μπλοφάρεις
και σε πιάσω,
Εγώ θα ρίξω την επόμενη ζαριά σου
και θα επιλέξω τί θα ποντάρεις!

Το πιο ηδονικό
δεν είναι ο τζόγος.
Είναι αυτή η κρυφή συνομωσία της Συμφωνίας μας
να παίζουμε στα ζάρια τους Εαυτούς μας
σ' ένα Ιδιωτικό Ποντάρισμα
πάνω σε έναν πλανήτη
που ανίδεος πιάνεται στα δίχτυα παιχνιδιών
που του στήνουν οι αιώνιοι άλλοι.

Το πιο ηδονικό είναι
πως μέσα στις καθημερινές σου γήινες συνήθειες,
στον πρωινό καφέ σου,
όταν εξυπηρετείς έναν πελάτη στη δουλειά,
σαν κάθεσαι στο μεσημεριανό τραπέζι,
αν έρθει η σειρά σου να ρίξεις
να πέσεις
να ποντάρεις
θα παρατάς τα πάντα
γιατί ο πρώτος κανόνας
αυτής της Συμφωνίας μας είναι η Συνέπεια.

Κι όταν εξουθενωμένος,
με φορτισμένους τους νευρώνες απ τον ίλιγγο
και διάτρητο το θώρακα απ' την πτώση,
θα επιστρέφεις στα γήινά σου
δε θα έχεις λόγια να εξηγήσεις την απουσία σου
γιατί γύρω
κανείς δε θα μπορεί να χωρέσει
την Αλήθεια της ιδιωτικής μας Συμφωνίας.